مسابقات اسب دوانی
این مسابقات از دوران قدیم در بسیاری از تمدن ها همچون یونان و روم باستان وجود داشته است. مسابقات یورتمه و تاخت از مسابقات رایج اسب دوانی هستند.
مسابقات یورتمه
(سوار بر اسب یا ارابه)، که در آن ها هدف نفر اول رسیدن به خط پایان است، بدون این که اسب با سرعت گرفتن شروع به تاختن کند. تاختن اسب باعث حذف شدن سوارکار از دور مسابقه می شود
مسابقات تاخت
که در آن ها نیز هدف اول رسیدن به خط پایان است، اما این بار با تاخت. مسافت این مسابقات بین ۴۰۰/ ۲ و ۶۰۰/۱ است. نوعی دیگر از مسابقات تاخت، همراه با مانع است و اسب باید از روی آن ها بپرد. مسافت این مسابقات با توجه به نوع مانع متفاوت است
شاخه های متعددی در آن جای می گیرند که در آن ها هدف بردن مسابقه ی دو نیست. در این جا به برخی از این ورزش ها اشاره شده است:
مسابقات ارابه رانی
که معمولاً دارای سه مرحله هستند: مرحله ی درساژ (که در آن شیوه و جذابیت نمایش و رفتار و حرکات اسب سنجیده می شود.)، مرحله ی ماراتون (که امتحانی زمان بندی شده است و از قسمت های مختلفی تشکیل شده است و مهمولاً دارای موانعی طبیعی یا مصنوعی است. در آن مهارت، توانایی جسمی و سرعت اسب سنجیده می شود.) و مرحله ی آخر که عبارت است از حرکت در راه هایی که از اطراف، توسط توپ هایی (یا چیزهای دیگری) محدود شده است. گذشت وقت مجاز یا افتادن توپ باعث از دست رفتن امتیاز می شود. تعداد اسب هایی که ارابه را می کشند به نوع مسابقه بستگی دارد و به جز در مواردی خاص، بیش از چهار عدد نیستند.
درساژ(حرکات نمایشی اسبهای تربیت شده)
درساژ به حرکات نمایشی اسب های تربیت شده گفته میشود که در آن کیفیت ارتباط میان سوارکار
و اسب سنجیده می شود. این مسابقات در زمین هایی مستطیل شکل به طول ۶۰ متر و عرض۲۰ متر برگزار می شوند، و سوارکاران به ترتیب در زمین حاضر شده و برنامه های خود را اجرا می کنند. این برنامه ها می توانند مشخص شده یا آزاد باشند. داوران بر اساس تکنیک و دقت سوارکار و همچنین اطاعت و
حرکات اسب و ارتباط میان آن دو, قضاوت کرده و بین صفر تا ده نمره می دهند. سوارکار باید سعی کند حرکاتش برای هدایت اسب تا حد امکان مخفی باشد و دیده نشود، به طوری که احساس شود ارتباط میان آن دو توسط تلپاتی (telepathy) انجام می گیرد. این کار ممکن است به نظر تماشاگران بسیار آسان بیاید، در حالی که نتیجه ی تلاش بسیار چندین سال می باشد.
پرش
مسابقات استقامت، که هدف از آن ها طی کردن مسافتی طولانی (بین ۲۰ تا ۱۶۰ کیلومتر) در یک (و گاهی دو) روز است. اسب های عرب از بهترین نژاد ها برای این نوع مسابقات هستند، زیرا جثه ای کوچک و مقاوم در برابر گرما و تمرینات سخت دارند. اسب های انگلیسی نیز به دلیل سرعتشان در این زمینه مورد توجه بسیاری قرار می گیرند.
مسابقات وسترن یا آمریکایی
که ریشه ی آن ها به مسابقات گاوچرانی مربوط می شود.
که مسابقه با اسب های وحشی است.
رودیئوچوگان (Polo)، که گفته می شود قدیمی ترین ورزش گروهی است. این ورزش در ایران باستان رواج و اهمیت زیادی داشته است و به بازی شاهان معروف است. امروزه, چوگان به دلیل هزینه ی بالا کمتر مورد توجه عام مردم قرار می گیرد.
در طی یک مسابقه ممکن است سوارکار بخاطر ارتکاب خطاهای مختلف ، جریمه شود . بنابراین بسته به نوع مسابقه سوارکاری که کمترین خطا و یا کمترین زمان و یا بیشترین امتیاز را کسب کرده برنده مسابقه است.
۱-مسابقه پرش با اسب نوعی امتحان برای اسب و سوارکار در شرایط مختلف در مسیری از موانع است که در طی این آزمون آزادی ، انرژی مهارت و اطاعت اسب و همچنین قدرت سوارکار سنجیده می شود در طی یک مسابقه ممکن است سوارکار بخاطر ارتکاب خطاهای مختلف ، جریمه شود
۲-بنابراین بسته به نوع مسابقه سوارکاری که کمترین خطا و یا کمترین زمان و یا بیشترین امتیاز را کسب کرده برنده مسابقه است.
۳-منظور نهائی ، یکنواختی و استاندارد نمودن مسابقات پرش با اسب نیست بلکه ایجاد جاذبه و تنوع یکی از مهمترین عوامل در ایجاد علاقه برای سوارکار و تماشاچی است
۴-با توجه به این مطالب یکسان بودن شرایط مسابقه برای کلیه شرکت کنندگان ضروری است و راه رسیدن به این هدف تهیه و چاپ قوانین و اجراء دقیق آن در حین مسابقه می باشد
۵-سن اسبهای شرکت کننده در بازیهای المپیک ، قهرمانی جهان حداقل ۸ سال است . اسبهای شرکت کننده در کلیه مسابقات بین المللی دیگر بایستی حداقل دارای ۶ سال تمام باشند
مانژهای پرش با اسب : میدان مسابقه پرش با اسب باید محصور بوده و در هنگامیکه اسب داخل میدان است باید کلیه ورودیها و خروجی ها بسته باشند
۱-سوارکاران تنها یکبار مجاز به آمدن به داخل مانژ مسابقه جهت بازدید مسیر مسابقه هستند ( این مسئله شامل باراژ نیزمی باشد) جازه ورود به میدان جهت بازدید مسیر توسط هیات داوران بوسیله تابلوی ( میدان باز است )و یا بلندگوی عمومی به سوارکاران اعلام می گردد
همچنین در مسابقات دو راندی که راند دوم مسابقه متفاوت از راند اول است سوارکاران می توانند قبل از شروع راند دوم نیز مسیر مسابقه را بازدید کنند
۲-برگزار کنندگان مسابقات در مانژهای سرپوشیده در شرایط خاص بدلیل محدودیت مکانی ممکن است اجازه تمرین در مانژ اصلی را بدهند
۳-در مواقعی که ابعاد میدان تمرین اجازه تمرین را ندهد یک مانع که جزو مسیر مسابقه نیست را می توان در مانژ اصلی برای تمرین درنظر گرفت
۴-این مانع می تواند یک مانع عریض به ابعاد : ۴۰/۱ متر در ارتفاع و ۶۰/۱ متر در عرض و یا یک مانع عمومی به ارتفاع حداکثر ۱۴۰ ( دارای پرچم قرمز و سفید ) یاشد. شماره برای این مانع گذاشته نمی شود . برای پریدن از این مانع تنها دو بار می توان سعی کرد و در صورت سعی بیشتر سوارکار ممکن است جریمه نقدی یا محروم شود
۵-سوارکاران حق تلاش یا پرش از موانع مسابقه را درحین رژه قبل از مسابقه ندارند. انجام این کار ممکن است جریمه نقدی و یا محرومیت به همراه داشته باشد
برنده مسابقه ممکن است برای مطبوعات یک مانع بپرد که این مانع نبایستی جزء موانع دور بعدی باشد
پریدن بر خلاف جهت از این مانع ممکن است موجب محرومیت سوارکار شود . برای پرش از این مانع سوارکار ۹۰ثانیه وقت دارد که این وقت از لحظه زدن زنگ توسط داوران شروع می شود . امتناع یا انداختن این موانع بعنوان یک تلاش به حساب می آید . اگر انداختن همراه با امتناع باشد سوارکار برای تلاش بعدی باید منتظر تصحیح مانع شود ،( زمان نگه داشته خواهد شد) . هئیت داوران زنگ شروع مسابقه را پس از تلاشهای سوار کار برای پرش از این مانع یا اتمام ۹۰ ثانیه بصدا در می آورند . پس از زده شدن زنگ سوارکار تنها می تواند یک بار برای پرش از این مانع سعی کرده و در حدفاصل ۴۵ ثانیه مسابقه اصلی را شروع کند
هر موجودی دارای مرکز ثقلی است و تعادل هر موجودی با هماهنگی این مرکز ثقل با زمین حفظ می شود و خط عمود فرضی رسم شده از مرکز ثقل بر زمین خط ثقل نامیده می شود . هر جسمی دارای فقط یک مرکز ثقل است و از این مرکز به زمین هم فقط یک خط بنام خط ثقل عمود می شود . هر موجودی با تکیه بر نقاط اتکاء مختلفی تعادل خود را حفظ می کند . یک صندلی بر روی چهار پایه و یک اسب بر روی دو دست و دو پا و یک سوارکار با نشستن بر روی اسب در حالیکه دو استخوان نشیمن و محل اتصال آنها در تماس با زین است حفظ تعادل می کند و چنانچه این تعادل بر هم بخورد ، موجود به حالت نامتعادل تغییر وضعیت می دهد و هنگامیکه موجودی به حرکت در میآید مرکز ثقل او تغییر می کند .
در حالتهای خاص از اجسام و یا وضعیت سوار بر روی اسب این مرکز ثقل می تواند خارج از جسم قرار بگیرد . مانندگوی توخالی ، حلقه آهنی و یا سواری به هنگام مسابقات اسب دوانی و یا پرش سوارکاری که به درستی بر روی اسب مستقر می شود مرکز ثقل او تقریبا عمود بر مرکز ثقل اسب می شود و در هر حالتی که اسب به خود می گیرد حفظ ثقلی او منطبق است بر خط ثقل اسب و این در حالتی است که اسب ایستاده و یا روی سطحی صاف حرکت می کند و هر یک از حرکتهای اسب ، به مانند آوردن سر به بالا و یا بردن به پائین و هر نوع انحناء بدن به راست یا چپ مرکز ثقل او را تا اندازه ای تغییر می دهد و مربی اسب (سوارکار) موظف است ثقل خود را در همه حالتها با ثقل اسب هماهنگ کند و فقط در این صورت است که اسب وزن سوار را به راحتی تحمل کرده و سوار هم حداکثر بهره برداری را از قدرت اسب می نماید
سوارکار باید به هنگام حرکت اسب به جلو ، هماهنگ با سرعت اسب ، مرکز ثقل خود را به سمت جلو ( جهت حرکت اسب ) متمایل کند تا حدی که مقداری جلوتر از مرکز ثقل اسب قرار بگیرد و برای حفظ این حالت باید در حالت تعادل کامل در زین قرار گرفت ، یعنی با اسب حرکت کرده یا حرکتهای اسب را تعقیب کند
اگر ثقل سوار از ثقل اسب عقب بماند ، فقط حمل می شود سوارکار باید ابتداء ثقل خود را با اسب هماهنگ کند و سپس نشست خود را بر روی سه نقطه اتکاء تنظیم نماید و حفظ این دو حالت هماهنگ با هم امکان پذیر نیست.پس باید یکی را برگزید که حالت نیم نشست را بوجود می آورد در این حالت سوار خود را به جلوی زین کشیده با پائین دادن پاشنه ها بیشتر اتکاء را بر روی رانها و پهنای ساق مستقر می کند . در حرکتهای آرام (قدم ، یورتمه و چهار نعل جمع ) این تضاد چندان مشهود نیست ولی این مشکل عدم هماهنگی ثقل را در سوارهای مبتدی و یا بدرستی آموزش ندیده به وضوح می توان دید .
هماهنگی سوارکار با اسب به هنگام اسب دوانی و یا پرش که سوارکار ثقل خود را کاملا به جلو می کشد ، نمایش نیست ، بلکه کمکی است به اسب برای بهبود دویدن و یا بهتر پریدن .
بهر حال از گستردگی بحث تعادل تا به همین جا بسنده کرده و اضافه می کنیم که ، سوارکار ابتدا اسب را کمک می کند تا متعادل و متوازن حرکت کند و هر چه مراحل آموزش پیشرفته تر می شود ، این هماهنگی بیشتر شده و تا به جائی می رسد که سوار قادر می شود به نفع حرکت دلخواه خود تعادل اسب را بر هم زده و او را با ثقل خود هماهنگ کند.
همه اساتید سوارکاری معتقدند که تا سوارکاری هر چقدر هم مستعد اصول و مفاهیم اولیه را به درستی درک نکرده باشد، نمی تواند ادعا کند که سواری را به درستی آموخته است.
همه اساتید سوارکاری معتقدند که تا سوارکاری هر چقدر هم مستعد اصول و مفاهیم اولیه را به درستی درک نکرده باشد ، نمی تواند ادعا کند که سواری را به درستی آموخته است .
هرگز هیچ بنائی روی ستونهای لرزان پایدار نیست و اسب و سواری که خود به درستی به آنچه انجام می دهند واقف نیستند ، قادر نخواهند بود به کنه استعدادهای نهفته در درون خود پی ببرند .
به همین دلیل اصول اولیه حاکم بر سوارکاران و اسب های پر ش را نه روی مانع بلکه باید روی زمین جستجو کرد .
این اصول عبارتند از : آرام ، مستقیم ، به جلو و در نهایت حرکت صحیح روی خط شکسته و قوس ها . که ابتدا در باره این اصول و پس از آن وابسته گان آنها – تعادل و آهنگ حرکت بحث می کنیم .(( گوستاو اشتین برشت )) بزرگ استاد ورزشهای سواره آلمان درباره اصول ابتدائی سوارکاری می گوید ، اسب خود را مستقیم به جلو هدایت کنید.
مجموعه ماهان با فعالیت در سه بخش باشگاه سوارکاری ، پرورش اسب و فروش و توزیع لوازم سوارکاری و متعلقات سوارکاری در شیراز آماده خدمت رسانی به شما مشتریان عزیز و گرامی می باشد. شما میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاع از قیمت ها از طریق لینک زیر با ما تماس حاصل فرمائید.
